Mens & Dier in Steen & Brons

 

Beschrijving

Op 16 juli 1897 werd het 250-jarig bestaan van Wildervank herdacht met onder andere het leggen van een eerste steen van een monument voor de stichter van de veenkolonie Adriaan Geerts Wildervanck. Het monument wordt "een vierzijdig zuil op een voetstuk, bewerkt met toepasselijk emblemen; het geheel, bekroond door een bronzen kopstuk, krijgt een hoogte van 5 M." (Leeuwarder Courant, 18 juni 1897).

Bijna een jaar later was het monument gereed (Nieuwsblad van het Noorden, 7 juli 1898:

Nieuwsblad van het Noorden, 7 juli 1897:

Nog slechts weinige dagen en de feestviering ter herdenking van het 250-jarig bestaan der gemeente Wildervank op 16 en 17 Juni zal bekroond worden met een waardig slot, n.l. de plaatsing en plechtige onthulling van het gedenkteeken voor Adriaen Geerts Wildervanck, den kloeken stichter der Veenkoloniën Veendam en Wildervank, waarvan het vorige jaar voor het gemeentehuis de eerste steen gelegd werd. J.l. Vrijdag begaven zich eenige leden der commissie naar Groningen om het thans gereed gekomen monument in oogenschouw te nemen. Hoogst voldaan mochten zij terugkeeren, terwijl zij ten zeerste de fijne, artistieke uitvoering roemden. Door den heer Joh. Holsbergen zijn dan ook geen moeiten en kosten gespaard om de fijnere details door een bekwaam beeldhouwer, den heer Joh. Peddemors, te doen vervaardigen. Zoo zijn b.v. de saterkoppen onder het zeer werkelijke stuk boven het piëdestal alle verschillend van uitdrukking, terwijl de fantasiekop onder het schild stout en flink ontworpen en keurig uitgevoerd is.
Een korte beschrijving van het monument vinde hier plaats. Het gedenkteeken in zuilvorm uitgevoerd is ruim 5 M. hoog en geheel vervaardigd van Escauzijnschen steen. Het piëdestal bevat 4 platen van zacht gekleurd Zweedsch graniet. De voorste plaat bevat den naam van den stichter dezer Veenkoloniën met jaar van geboorte en overlijden, de plaat rechts de woorden "Hulde aan het Voorgeslacht" en die links de woorden "Door Volharding tot Zege," terwijl de achterplaat de namen der commissieleden bevat, alles in vergulde letters.
Boven het piëdestal is een tweede vierkant, waarin in nisvorm is uitgebeiteld - ondersteund door 4 saterkoppen -: op de voorzijde een omkranste vergulde, letter W, rechts en links de symbolen van handel, landbouw en nijverheid en aan de achterzijde het wapen der familie Wildervanck.
Daar bovenop verheft zich de zuil, dragende aan de voorzijde in vergulde letters het opschrift "Hulde aan den Stichter der Veenkoloniën," omgeven door een lauwertak, en bovenaan een schild, rustende op een fantasiekop, met de letters S.P.Q.W. (Senatus Populusque Wildervanki, of de raad en het volk van Wildervank,) terwijl het dekstuk in piramidevorm bewerkt is.
Over de grootte van het gedenkteeken kan men eenigszins oordeelen als men weet, dat de inhoud van den verwerkten steen zonder het voetstuk 3 kub. M. en het gewicht ongeveer 8000 kilogram bedraagt.
De ontwerper van het monument is de heer A.T. van Elmpt, architect te Groningen.
Als straks het monument voor het gemeentehuis op zijn voetstuk prijkt, moge het er dan nog vele geslachten staan als een hulde, den energieken Adriaen Geei'ts Wildervanck ten volle waardig, en als een blijvende getuige van den artistieken smaak en de kunstvaardigheid, zoowel van hem, die het ontwerp, als van hen, die de uitvoerders waren.

Uiteindelijk is het monument op 15 juli 1898 bijna een jaar na de eerste-steenlegging onthuld op op 4 juni 1898.

	Handel en landbouw
Wapen van de familie Wildervanck	Nijverheid

Opschriften

Hulde aan den Stichter van de Veenkoloniën 1647-1897

ADRIAAN GEERTS WILDERVANCK 1605-1661

door volharding tot ZEGE

HULDE aan het VOORGESLACHT

Commissie: T. de COCK BUNING Voorz. E. EVERTS Vice " H.K.v.HALTEREN Secr. A.P. RIEPMA Vice " P.P. KOOPS Penningm. N.v.DUINEN Vice " L.B. BRONGERS Dr. L.E. EERKES

Kunstenaars

Reacties

Reageer op dit beeld

Bronnen en verdere informatie

• I.L. Uijterschout, Onze Gedenkteekenen, een nationaal bezit (Den Haag 1941), blz. 12.
• Jan Bouman, Het merckwaerdigste meyn bekent [vijfde serie] (1974), blz. 4 (oorspronkelijk De Volkskrant 1963/65).
• Wikipedia, Lijst van beelden in Veendam.
• Leeuwarder Courant, 18 juni 1897 (Delpher).
• Het Vaderland, 4 nov. 1897 (Delpher).
• Nieuwsblad van het Noorden, 7 juli 1898 (Delpher).
• Provinciale Drentsche en Asser courant , 16 juli 1898 (Delpher).

Aanklikbare trefwoorden:

• Plaats: Wildervank
• Gemeente: Veendam
• Provincie: Groningen
• Postcode: 9648

Locatie N.B. 53°4'34" - O.L. 6°51'39" (Satellietfoto: Google Maps)

Objectcode: GR21ac; Opgenomen: 19 mei 2023
Van elk standbeeld hebben wij uit diverse hoeken foto's gemaakt en bovendien detailfoto's van de diverse teksten.
Als je deze foto's wilt zien of een of meer foto's wilt gebruiken, neem dan contact met ons op via het contactformulier met vermelding van de objectcode.
© Website en Foto's: René & Peter van der Krogt

---

Hier kan ook uw banner staan. Klik hier voor meer informatie.